- ΤΟΠΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
- ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
- ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΙΣ ΑΠΟΙΚΙΕΣ
- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Στον παραθαλάσσιο λόφο όπου σήμερα υψώνεται ο πύργος της Νέας Φώκαιας, υπολογίζεται ότι γύρω στο 5000 π.Χ. υπήρχε αξιόλογος προϊστορικός οικισμός, ο οποίος μέσα από διαδοχικές καταστροφές και αναγεννήσεις έζησε περίπου 3000 χρόνια.
Στον παραθαλάσσιο λόφο όπου σήμερα υψώνεται ο πύργος της Νέας Φώκαιας, υπολογίζεται ότι γύρω στο 5000 π.Χ. υπήρχε αξιόλογος προϊστορικός οικισμός, ο οποίος μέσα από διαδοχικές καταστροφές και αναγεννήσεις έζησε περίπου 3000 χρόνια. Με σημαντικότερες φάσεις του την νεολιθική και την εποχή του χαλκού, δε γνωρίζουμε ακριβώς πότε εγκαταλείφθηκε οριστικά αλλά φαίνεται ότι γύρω στο 1000 π.Χ. δεν υπήρχε πλέον. Τότε ο λόφος ήταν πολύ μεγαλύτερος προς την πλευρά της ακτής και η στάθμη της θάλασσας χαμηλότερη, με αποτέλεσμα η ακτογραμμή να βρίσκεται πολύ πιο μέσα από τη σημερινή.
Η σύσταση του μετοχίου στη Κασσάνδρα εντάσσεται σε μία ευρύτερη πολιτική ανασυνοικισμού της χερσονήσου από τον δεσπότη της Θεσσαλονίκης Ιωάννη Ζ’ Παλαιολόγο που όπως φαίνεται από τα αγιορείτικα έγγραφα, ξεκίνησε να την εφαρμόζει στο 1407-1408. Έτσι, το Φεβρουάριο του 1407 εκδίδει χρυσόβουλο, σύμφωνα με το οποίο ένα μεγάλο μέρος των κρατικών εισοδημάτων της Κασσανδρείας παραχωρείται σε πέντε αγιορείτικες μονές, μία από τις οποίες ήταν και η νεοσύστατη μονή του Αγίου Παύλου. Με αυτό το επίσημο έγγραφο φαίνεται ότι ξεκίνησαν τα δικαιώματα της μονής στη περιοχή, όπου βρίσκεται σήμερα το μετόχι. Το μετόχι ήταν από τα αξιολογότερα της μονής Αγίου Παύλου. Με την πάροδο των αιώνων προσκυρώθηκαν στον αρχικό πυρήνα πολλά κτίσματα. Το οικοδομικό συγκρότημά του, σε θέση δεσπόζουσα και φυσικώς οχυρωμένη, ήταν από τα επιβλητικότερα του είδους στην Κασσάνδρα. Ο πύργος του δεν γνωρίζουμε πότε κτίστηκε, αν και επικρατεί η άποψη ότι πρόκειται για κτίσμα του 1407. Είναι ο μοναδικός πύργος στη Χαλκιδική που σώζεται μέχρι τις επάλξεις. Με σιγουριά μπορούμε να πούμε ότι έχει μία μόνο κατασκευαστική φάση και είναι αυτή που βλέπουμε σήμερα. Έχει εξωτερικές διαστάσεις 6,65×6,60μ. στη βάση του και 6,50×6,30μ. στην κορυφή. Ύψος 15μ. από το σημείο όπου η θεμελίωση είναι εμφανής μέχρι την κορυφή. Το πάχος της τοιχοποιίας είναι 1,5μ. στη βάση και 1,25μ. στην κορυφή.
Το 1968 κηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος ολόκληρος ο λόφος μαζί με τα κτίριά του (ΥΑ 24597/25-10-1968 ΦΕΚ 608/Β/8-11-1968).Ο Πύργος, ο ναός των Αγίων Αποστόλων το «μοναστηριακό κτίσμα» (Παλιό Σχολείο) συμπεριλαμβάνονται στην Απόφαση κήρυξης του λόφου και προστατεύονται (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/31754/1601/19-7-2000 ΦΕΚ 979/Β/9-8-2000)5. Επίσης το σωζόμενο κτίριο της ανατολικής πτέρυγας (Παλιό Σχολείο) και τα κολληγόσπιτα, κηρύχθηκαν ιστορικά διατηρητέα μνημεία από την 4η Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων με την (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/41877/2584/24-10-88 ΦΕΚ 818/Β/7-11-88) Απόφαση.
Αθανάσιος Νάκος
Διεύθυνση: Κωνσταντινουπόλεως 5,
631 00 Πολύγυρος Χαλκιδική
Τηλέφωνο: +30 23710 22060
Φαξ: +30 2310 251892
Τεχνικό Γραφείο Αγίου Όρους
Διεύθυνση: Πλατεία Ιπποδρομίου 7, Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο: +30 2310 285163
Φαξ: +30 2310 251892
E-mail: [email protected]